5 cent, stuiver

Stuiver - Stuiver - 5 cents 1850De stuiver heeft sinds de invoering van de carolusgulden in de zestiende eeuw de nominale waarde van 1/20e gulden. Oorspronkelijk werd deze munt nog onderverdeeld in 8 duiten of in 16 penningen, maar vanaf begin 19e eeuw kreeg de munt de waarde van vijf cent. In de provinciale tijd waren er stuivers van 1,3 gram zwaar, maar uit laag zilvergehalte (33%, biljoen) en ook van 0,8 gram uit hoger gehalte (58%). Onder Willem I woog het muntje 0,8 gram, was het anderhalve centimeter in doorsnede en was het zilvergehalte 57%. Onder Willem II en Willem III was de diameter 12,5 mm en het gehalte 64% bij een gewicht van 0,685 gram.

Stuiver - avondkwartjeDe stuivers van Wilhelmina waren niet langer van zilver, maar van een koper-nikkel legering. Eerst waren ze rond en werden ze ook wel avondkwartje genoemd omdat men zich er ’s avonds makkelijk in kon vergissen. Niet lang daarna werden ze vierkant om aan de verwarring met het kwartje een eind te maken. Tijdens de Duitse bezetting was de stuiver van zink. Vanaf 1948 werd het de bekende ronde bronzen munt van 21 mm in doorsnede. De munt van 5 eurocent ziet er soortgelijk uit, maar is gemaakt van bronskleurig verkoperd staal.

Waarde

Uit bovenstaande gehaltes en gewicht, blijkt dat een zilveren stuiver maximaal een halve gram fijnzilver bevatte. Op basis van een zilverprijs van € 0,74 per gram is de zilverwaarde van een stuiver maximaal € 0,37.

De verzamelwaarde is echter een stuk hoger dan de zilverwaarde en hangt af van de kwaliteit en de schaarste van de specifieke munt. Een zilveren stuiver uit de periode van Willem III kan bij munthandelaren in de laagste kwaliteit al vijf tot tien euro kosten, oplopend tot tientallen euro’s voor de betere kwaliteiten. De stuivers van Willem II zijn alleen geslagen in 1848. Met een oplage van slechts 230 stuks zijn ze zeer schaars en dus zeer kostbaar. Die van Willem I variĆ«ren in schaarste, maar kosten bij een handelaar al snel tientallen tot honderden euro’s.

[bronnen*: Krause, NVMH almanak, Schulman]